CUMHURBAŞKANLIĞI 2025 YILLIK PROGRAMI: Bütçe gelirleri değişecek mi?
2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.
Programda İsrail’in Gazze ve Lübnan’a dönük saldırılarının daha geniş bir bölgeye yayılmasının gelecek dönemdeki küresel ekonominin karşılaşacağı en önemli jeopolitik risk olarak tanımlandı. Önemli makroekonomik verilere de yer verildi.
Enflasyonun bu yıl yüzde 41.5 seviyesine gerilemesinin beklendiği belirtilirken, 2025 yıl sonu tahmini ise yüzde 17.5 olarak kaydedildi.
2024 sonunda yüzde 3.5 olarak tahmin edilen büyümenin 2025’te yüzde 4 olması bekleniyor. Talep yönlü büyümenin enflasyonist baskı oluşturmayacağı da öngörüler arasında yer alıyor.
Kişi başına düşen milli gelirin ise 2025’te 17 bin 28 dolara ulaşması hedefleniyor. İşsizlik hedefinde ise 0.3 puanlık artış var. İşsizliğin 2024 gerçekleşme tahmini programda yüzde 9.3 olarak aktarılırken, 2025 hedefi ise yüzde 9.6.
Kamu harcamaları da programda kendine yer buluyor. 2025’te kamunun personel harcamalarının 3 trilyon 937 milyar olması bekleniyor. Gelecek yıl personel giderlerinin gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı bir önceki yıla göre 0.4 azalacak. 2025’te mal ve hizmet alımlarında ise tasarruf uygulamaları kapsamında 0.1 puanlık azalma bekleniyor.
Programda şehir hastaneleri ve ulaştırma projelerine de bir parantez açılmıştı. Buna göre, 2025’te şehir hastanelerinin cari giderlerini karşılamak üzere mal ve hizmet alım giderlerinde 37.4 milyar lira, bina kullanım ve zorunlu hizmetler için sermaye giderlerinde 67.2 milyar lira harcama programlandı.
Ulaştırma projeleri kapsamında verilen talep garantileri için cari transferlere 97.6 milyar lira eklendi. Yeni yılda 2025’te genel bütçe vergi gelirlerinin 0.9 puan artması da bekleniyor.
Bireysel emeklilik sistemine dair son veriler de programda yer aldı. 30 Eylül 2024 itibarıyla BES katılımcı sayısı yaklaşık 9.3 milyon kişiye fon büyüklüğü 1 trilyon 58 milyar liraya ulaştı. Sistemin verdiği emekli sayısı 322 milyon 311 bin kişi. Otomatik katılım sistemi çalışan sayısı 7.5 milyon fon büyüklüğü 77.6 milyar lira. BES ve OKS toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 135 milyar lira.
