Türk dış politikasında Filistin meselesi öne çıktı

AA

İsrail, 7 Ekim’den bu yana Gazze’yi bombalamaya devam ediyor…

Gazze’deki binlerce masum insan hayatını kaybederken, Türkiye ise desteklerini esirgemiyor.

Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere Türk halkı, Gazze’deki vatandaşlara yardımcı olmaya çalışıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan katıldığı her platformda ve görüştüğü her liderle ateşkesi konuşuyor.

İsrail’in Gazze’de yaptığı soykırıma sessiz kalmayan Türkiye, yılın son 6 ayında dış politikada bu konuyla ilgilendi.

Türkiye-Finlandiya-İsveç Daimi Ortak Mekanizması

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 6 Temmuz’da,
Türkiye-Finlandiya-İsveç Daimi Ortak Mekanizması’nın Brüksel’deki NATO
karargahındaki beşinci toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “NATO’ya
katılma arzusundaki ülkelerin terörizmle mücadele konusunda sağlam tavır
sergilemeleri şarttır.” dedi.

Fidan, 8 Temmuz’da ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile
yaptığı telefon görüşmesinde, NATO’nun genişlemesi, Vilnius’ta yapılacak NATO
Liderler Zirvesi, Suriye’ye yönelik Birleşmiş Milletler (BM) sınır ötesi yardım
mekanizmasının süresinin uzatılması ve Ukrayna’daki son gelişmeleri ele aldı.

Türkiye’den İsveç’e yeşil ışık

NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde 10 Temmuz’da
yapılan Türkiye, İsveç ve NATO görüşmesinde, Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya
Katılım Protokollerini TBMM’ye sevk edeceği ve onaylanması için yakın işbirliği
içinde olacağı bildirildi.

Görüşmede ayrıca İsveç’in, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi
ve vize serbestisi dahil Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik sürecine
aktif destek vereceği de aktarıldı.

Fidan, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) 56. Dışişleri
Bakanları Toplantısı kapsamında 14 Temmuz’da Endonezya’nın başkenti Cakarta’da
mevkidaşı Blinken ile Vilnius’ta yapılan NATO Liderler Zirvesi’nde alınan
kararların takibi ve Afganistan’daki güncel gelişmeler üzerine ikili görüşme
gerçekleştirdi.

İslam karşıtı eylemlere karşı diplomatik temaslarda
bulunuldu

Avrupa’da her geçen gün artan İslam karşıtlığı ve İslam
dinine yönelik nefret suçlarına ilişkin İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT)
harekete geçirilmesi ve ortak tedbirler ele alınması için 20 Temmuz’da Irak,
Suudi Arabistan ve Mısırlı mevkidaşlarıyla telefonda görüşen Fidan, 21
Temmuz’da Venezuelalı mevkidaşı Yvan Gil ile ortak basın toplantısında, “(Kur’an-ı Kerim’e saldırılar) İslam dünyası bu konuya organize bir tepki
koymadığı sürece Batılı ülkelerde bir farkındalık oluşmayacağını
düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Fidan, 23 Temmuz’da, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin ev
sahipliğinde Roma’da düzenlenen Uluslararası Kalkınma ve Göç Konferansı’na
katıldı ve düzensiz göçün Akdeniz ülkelerinin yaşadığı ortak bir sınama
olduğunu belirterek, düzensiz göçle mücadelede bölgesel işbirliğinin önemine
dikkati çekti.

Dışişleri Bakanı Fidan ve Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin
26 Temmuz’da Ankara’daki görüşmesinde, ekonomik ve ticari ilişkilerin
yoğunlaştırılması, Kuşak ve Yol ile Orta Koridor girişimlerinin
uyumlulaştırılması, nükleer enerji, tarım, sivil havacılık, kültür, turizm
konuları ve Uygur Türklerinin durumu ele alındı.

Bakan Fidan, 22 Ağustos’ta Bulgaristan Başbakan Yardımcısı
ve Dışişleri Bakanı Mariya Gabriel ile düzenlediği basın toplantısında, BM
Barış Gücü’nün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) topraklarında Pile-Yiğitler
yolunun yapımına müdahalesine tepki göstererek, “BM’nin, tarafsızlığını bu
olayda yitirdiğine inanıyoruz. KKTC’nin haklı pozisyonunu sonuna kadar
destekliyoruz.” dedi.

Hakan Fidan, Ukrayna ve Rus’ya ziyaret

Ukrayna’da temaslarda bulunmak üzere 25 Ağustos’ta Kiev’e
giden Fidan, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile düzenlenen ortak basın
toplantısında, Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne verdiği desteği
yineleyerek, Ukrayna ile ekonomik ilişkileri savaşa rağmen zarar görmeden devam
ettirmek istediklerini söyledi.

Fidan, 31 Ağustos’ta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la
Moskova’da yaptığı basın toplantısında da Türkiye’nin katkılarıyla BM’nin
Karadeniz Tahıl Girişimi’ne ilişkin yeni bir öneri paketi hazırladığını ifade
etti.

Temaslarda bulunmak için 3 Eylül’de Tahran’a giden Fidan,
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile ortak basın toplantısında,
Kerkük’ün etnik ve mezhepsel kompozisyon olarak Irak’ın küçük bir modelini
teşkil ettiğini belirterek, “Kerkük’ün huzur ve istikrarı Irak’ın
bütününün huzur ve istikrarına doğrudan etki etmektedir. Kerkük’ü barış içinde
bir arada yaşama kültürünün sembolü olarak görüyoruz.” dedi.

Yunanistan’la ilişkiler

Bakan Fidan, 5 Eylül’de Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos
Yerapetritis ile Ankara’da yaptığı basın toplantısında, “Komşumuz Yunanistan’la
ön koşulsuz olarak diyaloğu sürdürmeye ve ilişkilerimizi her alanda ortak
menfaatler temelinde geliştirmeye hazırız. Sorunlarımızı karşılıklı hak ve
çıkarlara dayalı saygıyla uluslararası hukuk temelinde çözebiliriz.” diye
konuştu.

AB Komisyonunun Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi
Oliver Varhelyi ile 6 Eylül’de Bakanlıktaki görüşmesinin ardından düzenlenen
basın toplantısının ardından Fidan, “Avrupa Birliği’nden siyasi
engellemelere müsamaha göstermemesini bekliyoruz. İlişkilerimizin ilerlemesi
için gerekli iradeyi sergilemelerini ve daha cesur davranabilmelerini
istiyoruz.” mesajını verdi.

Fidan, İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ile 13
Eylül’de Ankara’daki görüşmesinde, İngiltere’nin, Türkiye’nin Avrupa’da önde
gelen ortaklarından olduğunu ve iki ülkenin, NATO’nun önemli müttefiki olduğunu
söyledi.

Fidan, BM Genel Kurul Görüşmeleri için New York’a gitti

BM 78. Genel Kurul Görüşmeleri için New York’a giden Fidan,
22 Eylül’de Blinken’la görüştü. Görüşmede Fidan, iki ülke arasındaki
ilişkilerin daha üst seviyeye çıkarılması için gelecek dönemde atılabilecek
somut ve yapıcı adımlar konusunda görüş alışverişinde bulundu.

KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ile 4 Ekim’de
Ankara’da bir araya gelen Fidan, basın toplantısında, 1 Ekim’de Ankara’da
düzenlenen terör saldırısına işaret ederek, “Güvenlik güçlerimizin
çalışmaları neticesinde iki teröristin Suriye’den geldikleri, burada
(Suriye’de) eğitim gördükleri açıklığa kavuşmuştur.” dedi.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 6 Ekim’de Blinken’la yaptığı
telefon görüşmesinde, Washington yönetiminin, terör örgütü YPG’yle beraber
çalışmaktan vazgeçmesi gerektiğini kuvvetli ifadelerle vurguladı.

7 Ekim sonrası Türk dış politikası

Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugaylarının 7 Ekim’de,
İsrail’e “Aksa Tufanı” isimli kapsamlı saldırı başlattığını
açıklaması ve İsrail’in Gazze’ye yaptığı saldırılar yılın son 3 ayında Türk dış
politikasının ana gündem maddesini oluşturdu.

Aynı gün konuyla ilgili çok sayıda telefon görüşmesi yapan
Fidan, 10 Ekim’de Azerbaycan’ın Şuşa kentinde düzenlenen Ekonomik İşbirliği
Teşkilatı (EİT) Dışişleri Bakanları 27. Toplantısı’na katıldı. Fidan, burada
İsrail-Filistin konusunda sivillere saldırıyı kınayarak, bölgede sükuneti
önemsediklerini dile getirdi.

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin davetine icabetle
Kahire’ye 13 Ekim’de görüşmelerde bulunmak için giden Fidan, 14 Ekim’de Mısır
Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından kabul edildi.

Türkiye’den İsrail-Filistin meselesinde garantörlük önerisi

Bakan Fidan, Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde düzenlenen
İslam İşbirliği Teşkilatı Açık Katılımlı İcra Komitesi Toplantısı’nda 18
Ekim’de “Son olarak Türkiye’nin görüşü, yeni bir garanti mekanizmasının
tasarlanıp hayata geçirilmesi gerektiğidir. Bölgedeki Müslüman ülkeler,
Filistin halkının iyiliğini ve bekasını teminat altına almalı ve kalıcı bir
barışın garantörleri olarak hareket etmeli.” ifadesini kullandı.

Fidan, 21 Ekim’de Mısır’ın başkenti Kahire’de Gazze’deki
gelişmelerin ele alındığı “Kahire Barış Zirvesi”nde katılımcılara
hitabında, “(İsrail-Filistin çatışması) Yeni bir garanti mekanizması
tasarlanıp hayata geçirilmelidir. Tarafların adil bir barış için attığı
adımların garanti edilmesi gerekmektedir.” ifadelerini kullandı ve
Türkiye’nin bu konsept için adım atmaya, adil ve güvenli bir gelecek için
üstüne düşeni yapmaya hazır olduğunu kaydetti.

İran’ın başkenti Tahran’da 23 Ekim’de düzenlenen Güney
Kafkasya Bölgesel İşbirliği Platformu toplantısına katılan Fidan, İran
Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi tarafından kabul edildi ve Ermenistan Dışişleri
Bakanı Ararat Mirzoyan ile bir araya geldi.

Fidan, 24-25 Ekim’de, üst düzey temaslarda bulunmak üzere
BAE’nin başkenti Abu Dabi’de BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayid Al
Nahyan ve BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayid Al Nahyan’la; Doha’da
Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile
özellikle Filistin konusunda görüşmeler yaptı.

Fidan, Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lökke Rasmussen ile
27 Ekim’de Dışişleri Bakanlığı’nda görüştü, İsrail-Filistin konusunu ele aldı.

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları Konseyi
10. Zirvesi öncesi 3 Kasım’da Astana’da düzenlenen TDT Dışişleri Bakanları
Konseyi’ne Fidan da katıldı.

Blinken’dan Ankara ziyareti

Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Blinken’la Ankara’da 6 Kasım’da
görüştü.

Diplomatik kaynaklara göre görüşmede, Fidan, Blinken’a, “İsrail’in Gazze’de sivilleri hedef almasının önlenmesi, acilen tam
ateşkes ilan edilmesi gerektiğini” vurguladı.

Görüşme hakkında bilgi veren diplomatik kaynak, “Türkiye ve ABD, Gazze’de sivillerin zarar görmemesi, insani yardım
ulaştırılmasının gerekliliği ve iki devletli çözüm konusunda mutabık. Bugünkü
görüşmede, iki devletli çözüm için birlikte çalışmanın gereği de
vurgulandı.” ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 7 Kasım’da Belarus Dışişleri
Bakanı Sergey Aleynik ile Ankara’da bir araya geldi; 13 Kasım’da Avrupa Konseyi
Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric’i ve Çin Ortadoğu Sorunu Özel
Temsilcisi Cay Cün’ü kabul etti.

Temas Grubu

İİT ve Arap Birliği tarafından 11 Kasım’da Cidde’de
düzenlenen Olağanüstü Ortak Zirve’de alınan kararların takibi amacıyla bir
Temas Grubu oluşturuldu ve bu husus, Türkiye’nin girişimleri sonucu kararda yer
aldı.

Grup; Türkiye, Filistin, Mısır, Endonezya, Katar, Nijerya,
Suudi Arabistan ve Ürdün’den oluşuyor ve Gazze’de bir an önce tam ateşkes ilan
edilmesi; kalıcı ve adil barışın sağlanabilmesi için en kısa sürede çözüm
süreci başlatılması; bu amaçlarla uluslararası toplumun harekete geçirilmesi
amaçlanıyor.

İİT ve Arap Birliğinin, üye devletler adına İsrail’in
Gazze’ye yönelik saldırılarının sona erdirilmesi için diplomatik görüşmeler
yürütmek üzere görevlendirdiği olağanüstü Bakanlar Komitesinden oluşan içinde
Fidan’ın da olduğu heyet, 22 Kasım’da İngiltere’nin başkenti Londra’da çeşitli
ziyaretler gerçekleştirdi.

İspanya’nın Barselona kentinde Akdeniz İçin Birlik (AİB) 8.
Bölgesel Forumu’na 27 Kasım’da iştirak eden Fidan, burada temaslarda bulundu.

Fidan, 28 Kasım’da NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı için
gittiği Belçika’nın başkenti Brüksel’de de çok sayıda diplomatik temasta
bulundu.

Bakan Fidan, New York’ta Temas Grubu üyesi ülkelerin
dışişleri bakanları, 29 Kasım’da, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK)
Dönem Başkanı Vang Yi ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüştü.

Temas Grubu, “Gazze’deki savaşın durdurulması, kalıcı
barışın sağlanması” için Kanada’da görüşmeler gerçekleştirdi.

Fidan, 14 Aralık’ta Bakü’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev tarafından kabul edildi ve Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov
ile görüştü.

Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi ve kalıcı barışın
sağlanmasına yönelik çalışmaları çerçevesinde İİT ve Arap Birliği Temas Grubu
ile birlikte 15 Aralık’ta İskandinav ülkeleri ve Benelüks ülkelerinin daveti
üzerine gittiği Norveç’in başkenti Oslo’da temaslarda bulunan Fidan, 19
Aralık’ta da Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ile Ankara’da bir araya geldi.

Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)