Çin’den yatırım yağacak mı?

Hükümetin Çinli otomotiv üreticilerine yönelik önce bazı vergi adımları atıp, ardından da yatırım yapacaklara yönelik ardı ardına bazı teşvikler açıklaması ya da yenilerini ekleyeceğini bildirmesi, Çinli markalarda hareketlilik yarattı.

Hükümetin, yakın zamanda açıklayıp yürürlüğe koyduğu Çin menşeili araçlara yönelik ek gümrük vergisi hamlesi ve bunun ardından mevcut teşviklere Çinli yatırımcılara yönelik eklediği unsurlar, Türkiye’de kısa sürede bir hareketlilik yarattı.

Yatırım yapmaları halinde bu şirketlere gümrük vergilerinden ve ek gümrük vergilerinden arındırılmış şekilde araç ithaline olanak tanınacağının belirtilmesi, Çinli markalardan da yatırım konusunda ardı ardına haberler gelmesine vesile oldu. Bunun üzerine, TBMM’de görüşülen torba yasa teklifi kapsamında 1.6 lt’den küçük motorlu ve 70 km’yi kadar tam elektrikli menzil sunan şarj edilebilir hibrit otomobil (PHEV) modellerinde ÖTV oranlarının yüzde 30’a düşürülmesinin planlandığı ise, bu haberlerin sıklığını artıracak gibi görünüyor. Peki bu artan haberler, gerçekten yatırıma dönüşecek mi?

Teşvik paketine yapılan eklemenin ardından gelen ilk büyük haber, kuşkusuz Çin’in en büyük elektrikli araç üreticisi BYD’nin yapacağı belirtilen 1 milyar dolarlık yatırımıyla ilgiliydi. Bugün resmen duyurulacağı söylenen, hatta fabrika yeri olarak da Volkswagen’in “niyetlendiği” ancak vazgeçtiği Manisa’nın gösterildiği bu dev yatırım hakkında şu ana kadar hiçbir ayrıntı bilinmiyor. Hatta BYD’nin Türkiye’deki temsilcisi olan ALJ’ye sorduğumda bile, bu konuda “Farklı bir durum yok, görüşmeler olumlu şekilde devam ediyor”dan öte bir bilgi paylaşılmadı. Bunun yanında BYD’nin, otobüs fabrikasının da bulunduğu Macaristan’a yönelik planları olduğunu duymuştuk. Bu yüzden de, şimdilik Bloomberg’in özel haberi olan bu gelişmenin doğru çıkması, uzun süredir bu çapta “sıfırdan ve yeni” bir otomotiv yatırımına hasret kalan Türkiye için güzel bir gelişme olacak.

Yolda olanlar

Tabii gelen haberler, sadece BYD ile ilgili değil. Pazarda ciddi paya sahip iki marka olan MG ile Chery’den de bu konuya ilişkin değerlendirmeler geçtiğimiz haftalarda gelmişti. Doğan Trend Otomotiv CEO’su Kağan Dağtekin, MG’nin Avrupa’da üretim tesisleri kuracağını paylaştığını hatırlatarak, “Biz de, Avrupa’da planlanan tesislerin ilki Türkiye’de olsun diye çalışıyoruz. MG ile niyet mektubu imzalama aşamasına geldik” demişti. Bununla birlikte MG’nin sahibi olan SAIC’in, İngiltere’deki eski MG Rover arsasında payı olduğunu hatırlatalım.

Chery Türkiye Başkanı Si Fenghuo ise, Türkiye’nin, markanın stratejik pazarlarından biri olduğunu vurgularken, “Mevcut durumu göz önüne aldığımızda; bir taraftan yapılan değişikliklere uyum sağlamak için çalışırken, diğer taraftan da ilgili bakanlıklarla beraber Türkiye’de fabrika inşasının ve Türkiye’de üretimin fizibilite analizine yoğun şekilde çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Türkiye pazarının yenilerinden olan SWM Motor’un Türkiye distribütörü ATMO Group CEO’su Anton Chernov, “Türkiye’de yatırım yapmaya ve daha fazla proje geliştirmeye ilgi duyuyoruz… Şu anda yıllık 50 binden fazla araç üretim kapasitesine sahip bir üretim tesisi üzerinde çalışıyoruz” diye konuştu. Üretim tesisinin, Türkiye pazarının ihtiyaçlarının yanı sıra Balkanlar ve AB’deki diğer pazarlara da ihracata odaklanacağını söyleyen Chernov, “Türkiye’de üretim için aylar öncesinden T.C. Sanayi Bakanlığı ile görüşmelere başladık. Ayrıca Ticaret Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile görüşmelerimiz devam ediyor. Yeni projelerimiz için güçlü yerel ortaklarla aktif olarak iletişim halindeyiz. Ancak, yatırım projesi hakkındaki nihai karar, devletten sağlanan destek tedbirlerine bağlı olacaktır” dedi. Skywell de, ülkemizde yatırım için meraklı olan ve bir heyetle geçen hafta Ankara’ya gittiğini duyuran bir başka marka. Geçen yıl, 2024’ün ilk çeyreğinde temel atacağını açıklayan Skywell, Ankara’da daha çok Çinli yetkililerle görüşmüş.

Çinlilerin Avrupa için önceden açıkladığı yatırımlar

Chery Auto: 16 Nisan’da yaptığı açıklamada, İspanyol “EV Motors” ile Nissan’ın Barcelona’daki eski fabrikasında üretim için anlaşma imzaladığı. Alt markalarından Omoda’nın üretimin yapacak. İtalyan hükümetiyle görüştüğü, İngiltere’yi de düşündüğü söyleniyor.

SAIC-MG: Devlet şirketi SAIC, MG’nin elektrikli modelleri için Avrupa’da yer bakıyor. Birkaç yıla kadar kararını vermesi beklenen MG için, en büyük pazarı ve MG markasının da doğduğu yer olan İngiltere de önemli bir seçenek. Zira SAIC, İngiltere’de Longbridge’deki eski MG Rover fabrika arazisinin bir bölümüne sahip.

BYD: İlk üretim tesisini Macaristan’da kuracağını açıkladı. Tesis, elektrikli ve hibrit araç üretecek. Ancak 2025’te Avrupa’da ikinci bir fabrika daha istediği belirtiliyor.

Leapmotor: Stellantis ile geçen yıl ortaklık kuran Leapmotor, Polonya’da Fiat’ın Tychy fabrikasında elektrikli T03 modellerini üretmeyi planlıyor. Ayrıca İtalya Torino’daki Mirafiori fabrikasında da yılda 150 bin Leapmotor üretilmesi gündemde.

Geely: Polonya’nın kamu kuruluşuyla, ülkenin ilk yerli elektrikli aracı “Izera” için lisans anlaşması imzaladı.

Elektrikli Elroq da günleri sayıyor

Ürün gamını genişletmeyi sürdüren Skoda, C-SUV segmentindeki ilk elektrikli modeli “Elroq”un testlerinden fotoğrafları paylaştı. Sonbahar aylarında gerçekleştirilecek dünya lansmanında tüm detayları sergilenecek Elroq, sunduğu özelliklerle ve teknolojisiyle segmentinde ses getirmeye hazırlanıyor. 50, 60, 85 ve 85x olmak üzere 4 farklı versiyonu bulunan yeni Elroq farklı batarya ve 125-220 kW arasında güç seçenekleri arasından tercih edilebilecek. Giriş seviyesi Elroq 50, 55 kWh batarya kapasitesine sahip arkadan itişli ve arka aksta 125 kW güç üreten bir elektrik motoruna sahip. Elroq 60 ise 63 kWh batarya ve 150 kW elektrik motoruyla sunulacak. Elroq 85 ve Elroq 85x varyantları 82 kWh batarya ile donatıldı. Arkadan itişli Elroq 85’in maksimum gücü 210 kW olurken, Elroq 85x ön aksta ek bir elektrik motoru daha içeriyor. 85x böylece 4 tekerlekten çekiş ve 220 kW güç sunuyor. Bununla birlikte Elroq, tek şarjla 560 kilometreden daha fazla menziliyle dikkat çekiyor.

5008 yeni haliyle son çeyrekte geliyor

Gelecek yıl Avrupa’daki diğer markalardan daha geniş bir elektrikli otomobil yelpazesi sunmaya hazırlanan Peugeot, tamamen yeni, 7 koltuklu SUV modelleri 5008 ve E-5008’i 2024’ün son çeyreğinde Türkiye’de yollara çıkarmaya hazırlanıyor. Yeni 5008 ve E-5008, tasarımdaki yeni marka imza kodlarını, geniş iç hacmi, kullanıcılarına sunduğu sürüş keyfi ve elektrikli performansı yeni bir boyuta taşıyor. Yılın son çeyreği ülkemiz yollarına çıkmaya başlayacak yeni 5008 ve E-5008, ilk aşamada 136 HP gücündeki 48V hibrit teknolojili benzinli motor ve 210 HP’lik güce sahip yüzde 100 elektrikli seçenekleriyle satışa çıkacak.